Podatki a prawa pracowników z UE w Szwecji – co warto wiedzieć?

Planujesz podjąć pracę w Szwecji? Zanim spakujesz walizki, zapoznaj się z przepisami podatkowymi i prawami pracowników z UE. Wysokie podatki i specyficzne przepisy mogą budzić pytania i wątpliwości. Dowiedz się, o czym należy pamiętać przed rozpoczęciem pracy w tym skandynawskim kraju.

Dlaczego warto pracować w Szwecji?

Szwedzki rynek pracy charakteryzuje się wysokim poziomem stabilności i bezpieczeństwa zatrudnienia. Pracownicy są chronieni m.in. przez przepisy prawa pracy. Gwarantują one m.in. ochronę przed zwolnieniem, prawo do urlopu wypoczynkowego oraz prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Choć Szwecja słynie z wysokich podatków, to liczne korzyści je rekompensują. Finansują one rozbudowany system zabezpieczenia społecznego, który zapewnia szeroki zakres świadczeń i usług publicznych. Dzięki temu pracujący cieszą się wysokim poziomem życia, dostępem do dobrej jakości edukacji, opieki zdrowotnej, infrastruktury oraz wielu programów socjalnych.

Mimo wysokich podatków Szwecja daje możliwość uzyskania najwyższych zarobków w Europie. Wynagrodzenia są często negocjowane indywidualnie, a wiele firm oferuje dodatkowe benefity, takie jak prywatna opieka zdrowotna, ubezpieczenie na życie czy dofinansowanie aktywności sportowych.

Prawa pracowników z UE obowiązujące w Szwecji

Obywatele Unii Europejskiej mają prawo do swobodnego przepływu osób, co oznacza, że mogą swobodnie podejmować pracę w Szwecji. Oznacza to, że pracownicy z UE mają takie same prawa jak Szwedzi, jeśli chodzi o warunki zatrudnienia, wynagrodzenie i inne korzyści pracownicze.

Czas pracy

Czas pracy w Szwecji jest regulowany przez ustawę o czasie pracy (Arbetstidslagen). Standardowo wynosi 40 godzin tygodniowo, ale może być modyfikowany przez umowy zbiorowe. Pracownicy mają prawo do przerw. To co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby, 36 godzin nieprzerwanego odpoczynku w tygodniu. Mogą też pracować w godzinach nadliczbowych, które są dodatkowo płatne lub rekompensowane czasem wolnym.

Urlop wypoczynkowy

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest zagwarantowane przez ustawę o urlopach (Semesterlagen). Każdy pracownik ma prawo do co najmniej 25 dni płatnego urlopu rocznie. Pracodawca ma obowiązek ustalić z pracownikiem termin jego nieobecności, a wynagrodzenie za urlop jest zazwyczaj wypłacane w formie dodatku.

Zwolnienia lekarskie

W przypadku choroby pracownik ma prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego. Chorobowe wynosi 80% regularnej pensji i jest wypłacane przez pracodawcę od drugiego dnia choroby (pierwszy dzień stanowi okres karencji). Po 14 dniach choroby wynagrodzenie wypłaca Kasa Ubezpieczeń (Försäkringskassan).

Rozwiązanie umowy o pracę

Zasady rozwiązania umowy o pracę są określone w ustawie o ochronie zatrudnienia (Lag om anställningsskydd, LAS). Wypowiedzenie musi być uzasadnione i może nastąpić z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który zależy od stażu pracy. Pracownik ma prawo do odwołania się od decyzji o zwolnieniu do sądu pracy. Pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia tylko w przypadku poważnego naruszenia obowiązków pracowniczych przez pracownika.

Warto też wspomnieć, że wszelkie spory między pracownikiem a pracodawcą mogą być rozpatrywane zarówno przez sąd pracy (Arbetsdomstolen), jak i przez sąd powszechny (Tingsrätt). Sądy powszechne zajmują się sprawami, które nie dotyczą interpretacji lub stosowania układów zbiorowych pracy. Pracownik może dochodzić swoich praw samodzielnie lub za pośrednictwem związku zawodowego.

Ulgi podatkowe dla pracowników w Szwecji – na co można liczyć?

Szwedzki system podatkowy, mimo wysokich stawek, oferuje szereg ulg i odliczeń, które pozwalają pracownikom zoptymalizować swoje rozliczenie podatkowe. Warto jednak pamiętać, że większość z tych ulg przysługuje osobom, których dochód uzyskany w Szwecji przekracza 90% ich dochodu ogólnego.

Podstawową ulgą, z której mogą skorzystać pracownicy, jest odliczenie kosztów uzyskania przychodu. Obejmuje to wydatki związane z wykonywaniem pracy, takie jak:

• koszty dojazdów do pracy,
• koszty podróży służbowych,
• koszty podnoszenia kwalifikacji.

Osoby, które pracują w Szwecji, ale mają swoje centrum interesów życiowych w Polsce, mogą skorzystać z ulgi na podwójne gospodarstwo domowe. Ulga ta pozwala na odliczenie kosztów podróży do Polski, ale nie częściej niż raz w tygodniu. Jeśli wynajmujesz mieszkanie w Szwecji, możesz odliczyć część kosztów związanych z czynszem, energią elektryczną, gazem, ogrzewaniem oraz rachunkami za internet i telefon.

Aby skorzystać z ulg podatkowych, należy odpowiednio udokumentować poniesione koszty. Warto skonsultować się z doradcą podatkowym, który pomoże Ci zoptymalizować rozliczenie podatkowe.

Podatki obowiązujące pracowników UE w Szwecji

Pracownicy z Unii Europejskiej (UE) podejmujący pracę w Szwecji podlegają tym samym obowiązkom podatkowym co obywatele szwedzcy. System podatkowy w tym kraju jest progresywny, więc stawka rośnie wraz z wysokością dochodu.

Pracownicy będący rezydentami podatkowymi w Szwecji podlegają opodatkowaniu zarówno podatkiem miejskim (kommunalskatt), jak i krajowym (statlig inkomstskatt).

• Podatek miejski ma charakter lokalny, a jego stawka różni się w zależności od gminy i wynosi zazwyczaj między 28% a 35%.
• Podatek krajowy ma charakter państwowy i jest naliczany od części dochodu przekraczającej określony próg. W roku 2024 próg ten wynosi 613 900 SEK. Stawka podatku krajowego wynosi 20% od nadwyżki dochodu ponad ten próg.

Osoby, które nie są rezydentami podatkowymi w Szwecji, a jedynie pracują w tym kraju, podlegają opodatkowaniu stałą stawką podatku dochodowego (SINK) w wysokości 25%.

Oprócz podatku dochodowego pracownicy w Szwecji muszą również płacić składki na ubezpieczenia społeczne. Są one potrącane z wynagrodzenia brutto i obejmują ubezpieczenie chorobowe, rentowe, wypadkowe oraz emerytalne. Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne wynosi zazwyczaj 31,42% wynagrodzenia brutto, ale może się różnić w zależności od wieku pracownika i rodzaju umowy o pracę.

Jeśli planujesz podjąć pracę w Szwecji, skonsultuj się z nami. Przeprowadzimy Cię przez zawiłości prawa podatkowego i pracowniczego. Zapewniamy też kompleksowe wsparcie w zakresie rozliczeń podatkowych i innych formalności.