Nowa ustawa o ochronie zatrudnienia
1 października 2022 roku był wielkim dniem w szwedzkim prawie pracy. Nowa ustawa LAS - Lagen om anställningsskydd – ustawa o ochronie zatrudnienia – weszła w życie 30 czerwca 2022 r., ale po raz pierwszy należy ją zastosować dopiero teraz. Ustawa reguluje stosunek pracy między pracodawcą a pracownikiem i zawiera zasady dotyczące zatrudnienia, rozwiązania stosunku pracy i zwolnienia.
Poniżej znajduje się krótkie podsumowanie niektórych ważniejszych zmian w ustawie.
1. Termin „podstawa faktyczna” został zmieniony na „przyczyna faktyczna”
Wypowiedzenie przez pracodawcę musi w przyszłości opierać się na „istotnych przyczynach”, w przeciwieństwie do poprzedniego sformułowania „podstawa faktyczna”. Nowe sformułowanie ma na celu, aby osobisty interes pracownika w pozostaniu w zatrudnieniu lub założenia dotyczące jego przyszłego zachowania nie były już brane pod uwagę przy ocenie, czy zwolnienie przez pracodawcę jest uzasadnione, czy nie.
2. Nowe zasady dotyczące kolejności tur
W sytuacji braku pracy obowiązuje zasada „ostatni wszedł, pierwszy wyszedł”. Zgodnie z dotychczasowymi zasadami tylko pracodawca zatrudniający maksymalnie dziesięciu pracowników mógł wykluczyć dwóch pracowników z tej rotacji. Nowe zasady umożliwiają pracodawcom, niezależnie od liczby zatrudnionych w przedsiębiorstwie, zwolnienie trzech pracowników z porządku rotacji. Zwolnienie z kolejności rotacji może być stosowane tylko raz na trzy miesiące i dotyczy całej działalności pracodawcy.
3. Pełen etat to nowa norma
W przeszłości istniało jedynie domniemanie, że zatrudnienie jest zatrudnieniem stałym, chyba że uzgodniono inaczej. Teraz wprowadza się również domniemanie, że zatrudnienie jest w pełnym wymiarze czasu pracy, chyba że uzgodniono inaczej.
4. Nowe warunki dotyczące zatrudnianego personelu
Jeśli firma zatrudnia pracowników z firmy rekrutacyjnej, firma musi zaoferować stałe zatrudnienie, jeśli pracownik był zatrudniony w tym samym miejscu przez 24 miesiące w okresie trzech lat. Firma może wtedy wybrać między stałym zatrudnieniem przy tej samej stawce zatrudnienia lub rekompensatą w wysokości dwumiesięcznej pensji.
5. „Ogólne zatrudnienie na czas określony” zostaje zastąpione przez „specjalne zatrudnienie na czas określony”
Zatrudnienie specjalne na czas określony jest przekształcane w zatrudnienie na czas nieokreślony po przepracowaniu pracownika przez dwanaście miesięcy w okresie pięciu lat lub w okresie różnych kolejnych umów o pracę na czas określony. Zgodnie z dotychczasowymi zasadami, ogólne zatrudnienie na czas określony zostało przekształcone w stałe zatrudnienie po 24 miesiącach całkowitego zatrudnienia.
6. Zwiększenie szkód ogólnych
O odszkodowaniu nadal decydują sądy, ale odszkodowanie za bezprawne wypowiedzenie, które wcześniej wynosiło około 80 000 SEK, ma zostać zwiększone do około 135 000 SEK, podczas gdy odszkodowanie za bezprawne zwolnienie, które wcześniej wynosiło około 125 000 SEK zostanie zwiększona do około 190 000 SEK 1 000 000.
7. Wystarczy dochodzenie w sprawie relokacji
Pracodawca musi jedynie przeprowadzić dochodzenie w sprawie przeniesienia, nawet jeśli pracownik nadal lekceważy swoje obowiązki po tym, jak został wcześniej przeniesiony z powodów osobistych. I nie ma znaczenia, czy jest to ten sam, czy nowy rodzaj wykroczenia. Jeżeli od relokacji minął „dłuższy czas”, może pojawić się ponowny obowiązek przeprowadzenia dochodzenia w sprawie relokacji.
8. Specjalne zasady kolejności tur wprowadza się na tzw. "heblowanie"
Pracodawcy, którzy chcą zmienić wskaźnik zatrudnienia, muszą przestrzegać zasad rotacji w przypadku kilku pracowników. Pracownikom z krótszym stażem pracy należy zaproponować relokację przed pracownikami z dłuższym stażem pracy.
9. Nowe zasady dotyczące sporów dotyczących zwolnienia
Zgodnie z nowymi przepisami zatrudnienie musi zakończyć się z końcem okresu wypowiedzenia, nawet jeśli wypowiedzenie jest kwestionowane. Pracodawca nie musi również wypłacać pracownikowi wynagrodzenia w czasie, gdy sprawa toczy się przed sądem. Zamiast tego pracownik może ubiegać się o ubezpieczenie na wypadek bezrobocia i być do dyspozycji rynku pracy. Jeżeli sąd unieważni zwolnienie, wynagrodzenie należy wypłacić za czas trwania sporu. Ogólne szkody również będą wyższe.